W ramach obchodów 250. rocznicy powołania Komisji Edukacji Narodowej 12 października 2023r. w Kościele pw. Św. Wojciecha w Rzeszowie odbyła się uroczysta msza święta w intencji nauczycieli, uczniów, rodziców i pracowników oświaty. W tym wydarzeniu uczestniczył poczet sztandarowy III Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida.

Jubileusz 250 - lecia skłania do przywołania historii, przybliżenia dziedzictwa Komisji Edukacji Narodowej. Z tej okazji 13 października 2023r. społeczność licealna wysłuchała przez szkolny radiowęzeł audycji poświęconej instytucji, która stworzyła podwaliny nowoczesnego szkolnictwa polskiego.

Komisja Edukacji Narodowej powołana przez Sejm 14 października 1773 roku była największym osiągnięciem polskiego oświecenia. Przejęła prowadzone przez jezuitów szkoły, stworzyła program powszechnego nauczania tak rewolucyjny, że stał się podstawą podobnych systemów w całej Europie.

Reforma szkolna miała  na celu wychowanie pokolenie Polaków świadomych swojej tożsamości, mimo pogarszającej się sytuacji politycznej i ekspansji zaborców.

Dążono do tego: „aby młódź nabyła na wiek dalszy potrzebne światła, które by ją kierowały w życiu prywatnym i w życiu publicznym do zupełnego wykonania, co powinien człowiek, chrześcijanin i obywatel, aby i sobie i drugim stał się pożytecznym”.

Komisja Edukacji Narodowej określiła zadania wychowawcze, obowiązki i prawa „stanu nauczycielskiego”.

Zalecała by: ,,w każdej nauce profesorowie starać się i dozierać powinni, aby ich uczniowie więcej na rozum i pojęcie, niźli na pamięć uczyli się”.

Nowe programy edukacji wprowadzały język polski jako wykładowy oraz jednolity system kształcenia.

Komisja powołała Szkoły Główne – Koronną i Litewską, nadzorowała również szkoły średnie i elementarne.

Z podręczników wydawanych przez Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych korzystał m.in. Adam  Mickiewicz. Działania Komisji Edukacji Narodowej zyskały uznanie w świecie, co potwierdzają słowa Jean Fabre‘a, francuskiego humanisty i pedagoga: ,,Żaden inny kraj w Europie nie mógł pochwalić się systemem wychowawczym równie solidnym i tak zuchwale nowatorskim”. Pracę Komisji docenił ówczesny pedagog, pijar Wojciech Szweykowski, który napisał: „Ze zdumieniem usłyszeli uczeni Europy, iż Polacy, którzy w tylu innych względach innym narodowym dali się wyścignąć, w urządzeniu jednak edukacji jednym podskokiem nagłym wszystkie wyprzedzili. Oni pierwsi w Europie otworzywszy osobną magistraturę szkolną, założyli szkoły narodowe”.

Działalność Komisji Edukacji Narodowej weszła na stałe do dorobku polskiej myśli pedagogicznej.